Bilgi Alın

DEHB

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

📌 Tanım

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB); bireyin yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan şekilde dikkatini toplamakta zorlanması, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik gibi belirtilerle kendini gösteren nörogelişimsel bir bozukluktur. Genellikle çocuklukta başlar ve okul, ev, sosyal yaşam gibi birçok alanda günlük işlevselliği olumsuz etkileyebilir.

DEHB, çocuğun okul başarısını, sosyal ilişkilerini ve günlük yaşam becerilerini önemli ölçüde etkileyebilir.

Belirtiler Nelerdir?

  • DEHB, genellikle üç temel alanda belirti gösterir:


    1. Dikkat Eksikliği Belirtileri:
    • Detaylara dikkat etmeme, sık hata yapma
    • Dinlemiyormuş gibi görünme
    • Görev ve etkinlikleri tamamlamada zorlanma
    • Sık sık eşyalarını kaybetme
    • Dış uyaranlara kolayca dikkatinin dağılması
teacher
  1. Hiperaktivite Belirtileri:
  • Oturduğu yerde duramama
  • Aşırı konuşma
  • Sürekli hareket hâlinde olma
  • Sessiz oyunlar oynamakta zorlanma
  1. Dürtüsellik Belirtileri:
  • Söz kesme
  • Sırasını beklemekte zorlanma
  • Sabırsız davranışlar

🔎 Not: Her hareketli çocuk DEHB’li değildir. Tanı mutlaka uzmanlar tarafından konulmalıdır.

🧠 DEHB Türleri

DEHB, belirtilerin yoğunluğuna göre farklı türlerde sınıflandırılır:

  • Dikkat eksikliğinin baskın olduğu tip
  • Hiperaktivite/dürtüselliğin baskın olduğu tip
  • Bileşik tip (hem dikkat eksikliği hem hiperaktivite birlikte)

🩺 Tanı Süreci

DEHB tanısı; çocuk psikiyatrisi uzmanları tarafından yapılır. Tanı koyma sürecinde:

  • Aile ve öğretmen gözlemleri
  • Davranış değerlendirme ölçekleri
  • Klinik görüşme ve testler

kullanılır. Tanı, genellikle 6 yaş ve sonrasında netleşir.

🎯 DEHB’nin Etkileri

Desteklenmediğinde DEHB şu alanlarda zorluk yaratabilir:

  • Akademik başarısızlık
  • Düşük özgüven
  • Akran ilişkilerinde sorunlar
  • Davranış problemleri
  • Ergenlikte riskli davranışlara eğilim

✅ Erken Tanı ve Müdahale Neden Önemlidir?

Erken tanı alan çocuklarda, uygun eğitim, davranışsal destek ve gerekirse medikal tedavi ile dikkat becerileri geliştirilebilir, hiperaktivite ve dürtüsellik yönetilebilir. Böylece çocuğun akademik ve sosyal yaşamı olumlu yönde etkilenir.

👪 Aileler ve Öğretmenler Ne Yapabilir?

 

  • Net ve tutarlı kurallar koymak
  • Kısa ve anlaşılır yönergeler vermek
  • Pozitif pekiştirme kullanmak
  • Dikkati artırmaya yönelik oyunlar oynamak
  • Gerektiğinde uzman desteği almak

Ev ve okul ortamında iş birliği, DEHB’li çocuklar için çok önemlidir.

 

sIK sORULAN sORULAR

DEHB zamanla farklı biçimlerde devam edebilir, ancak doğru destekle belirtiler kontrol altına alınabilir.

Hayır. DEHB dikkat eksikliği baskın olan çocuklarda hareketlilik görülmeyebilir.

Her çocuk için ilaç tedavisi gerekmez. Tedavi süreci bireysel olarak planlanır.